De CFE en het Europese speelveld: Henk Koller over zijn inzet voor de CFE

Recent heeft Henk Koller afscheid genomen als algemeen directeur van de NOB. Naast het leiden van de organisatie heeft hij zich altijd sterk ingezet voor de CFE Tax Advisers Europe, de Europese koepel van beroepsverenigingen van belastingadviseurs.

De CFE vertegenwoordigt ruim 200.000 adviseurs in 30 landen en behartigt hun belangen bij EU-instellingen en internationale organisaties. Henk zijn laatste wapenfeit voor de NOB was het bijwonen van de najaarsbijeenkomsten van de CFE in Gent. In dit interview blikt hij terug op zijn bijdrage aan de CFE en deze bijeenkomsten.

Voordat we het over de CFE gaan hebben, waar kijk je met trots op terug uit je periode als algemeen directeur bij de NOB? En welke veranderingen zag je in de rol en positie van de NOB in de fiscale wereld?

In de fiscale wereld is de rol van de NOB steeds steviger geworden. Het is lastig precies aan te wijzen wanneer dat begon, maar we worden inmiddels gezien als een hoogwaardige gesprekspartner voor alle stakeholders. We zijn een vaste waarde geworden, niet alleen in het maatschappelijk debat, maar ook in gesprekken met andere partijen in het fiscale speelveld.

Ik hoop dat het me gelukt is om de NOB te moderniseren en uit te breiden, zonder de prettige werksfeer en vriendschappelijkheid te verliezen

Ik hoop dat het me gelukt is om de NOB te moderniseren en uit te breiden, zonder de prettige werksfeer en vriendschappelijkheid te verliezen. Die modernisering en uitbreiding blijkt onder andere uit de komst van de fiscaal beleidscoördinator en de communicatieadviseur.

Je laatste ‘wapenfeit’ was je dus je deelname aan het CFE-bijeenkomsten. Je hebt de CFE altijd een warm hart toegedragen. Waarom vond je de CFE belangrijk voor de NOB?

Ik ben al heel lang actief betrokken bij de CFE, eerst in het Professional Affairs Committee en later ook als voorzitter. Vroeger werd de CFE door de NOB minder belangrijk gevonden. Het werd vooral gezien als een club mensen die af en toe bijeenkwamen en samen dineerden. Dat is veranderd.

De fiscale agenda en wetgeving zijn steeds internationaler geworden. Organisaties als de EU en de OECD bepalen in hoge mate wat er fiscaal gebeurt. Daarmee is de rol van de CFE belangrijker geworden. Voor de NOB is het bovendien niet haalbaar om zelfstandig in Brussel aanwezig te zijn en invloed uit te oefenen. Via de CFE kan dat wel.

De samenstelling van de CFE is tegelijkertijd ook de zwakte. Er zitten verenigingen in uit de hele Europese regio, niet alleen uit EU-landen. Met verschillende meningen en belangen kan dat leiden tot spanningen. Waar het vroeger bij netwerken en dineren niet uitmaakte als je het niet eens was, doet dat er nu wel toe. Dat heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat de Duitse Bundessteuerberaterkammer (BStBK) uit de CFE is gestapt. Erg jammer, want Duitsland is een groot en belangrijk land.

Hoe kwam de samenwerking tussen de NOB en de CFE tot stand?

Enkele jaren na de oprichting van de NOB in 1954 is ook de CFE opgericht, op Duits initiatief. Hun doel was om het beroep van belastingadviseur op Europees niveau wettelijk te regelen, zodat het Duitse model de standaard zou worden. Daarmee wilden zij het beroep sterker beschermen.

Je bezocht voor de laatste keer het CFE professional affairs symposium. Kun je wat vertellen over de thema’s die daar aan bod kwamen?

Dit jaar waren er uitstekende toonaangevende sprekers van onder meer de OECD en de Europese Commissie. Het thema was fiscaal beleid in Europa. Het gehalte van de sprekers laat zien welk gewicht de CFE inmiddels heeft. Bekijk hier het totale overzicht aan sprekers tijdens dit symposium.

Het tweede deel van de najaarsbijeenkomsten is de interne ledenvergadering, de General Assembly. Hoe ging die bijeenkomst?

Dat was dit jaar opnieuw ingewikkeld. Het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk staat onder druk. Ook de financiering staat onder druk. Grote landen willen niet meer bijdragen, en de Engelsen twijfelen of lidmaatschap nog zinvol is nu zij niet meer tot de EU behoren. Dat leidt tot politieke discussies en wrijving, waarbij de verschillen in cultuur en vergaderstijl – Engels, Italiaans, Nederlands – soms flink botsen. Buitengewoon boeiend, maar ook ingewikkeld. Voor mijn opvolger, Paulien Geerdink, een mooie uitdaging om hiermee verder te gaan.

Hoe zie je de rol van de NOB in het Europese speelveld de komende jaren? Wat zijn de grootste kansen en uitdagingen?

Ik zie geen zelfstandige rol voor de NOB. Europese instituties zijn op zich toegankelijk, vooral het Europees Parlement en de parlementariërs (MEP’s). Maar de NOB heeft niet de middelen en menskracht om daar structureel aanwezig te zijn.

De Europese Commissie is kritischer. Toegang krijg je daar vooral op basis van expertise. Voor een puur nationale vereniging is het lastiger om als expert te worden gezien en niet verdacht te worden alleen voor (nationaal) belang op te komen. Via de CFE kan dat wel. Door actief deel te nemen aan seminars en discussies heeft de CFE de afgelopen jaren geloofwaardigheid opgebouwd. Dat is mede te danken aan mensen als Alexander Ivanovski, directeur van het CFE-bureau in Brussel, en aan een actieve voorzitter, die nadrukkelijk van zich laat horen en een goede toevoeging is aan de expertise van de directeur.

Kortom: de NOB kan het beste via de CFE invloed uitoefenen, mits er voldoende menskracht en financiële middelen worden geïnvesteerd. De CFE heeft in Brussel slechts drie medewerkers; de rest komt van vrijwilligers uit de verenigingen. Als er iemand wegvalt, ontstaat er direct een probleem.

De uitdaging is dus vooral om de CFE overeind te houden, leden betrokken te houden en het bureau in Brussel te versterken. Daarbij is het cruciaal dat Duitsland zich opnieuw aansluit. Zonder Duitsland sta je al 1-0 achter in geloofwaardigheid én in financiële slagkracht.

Paulien heeft tijdens deze najaarsbijeenkomsten meteen kennis kunnen maken met de belangrijkste spelers en ervaren hoe het spel gespeeld wordt. Voor de NOB komt het neer op de bereidheid om tijd, energie en middelen te investeren in de CFE. Door te blijven investeren in de CFE kan de organisatie zich verder ontwikkelen en kan de NOB daarbinnen een rol van betekenis blijven spelen.